Op 5 juli 2018 is het precies 100 jaar geleden dat de Leidse Reddingsbrigade (LRB) werd opgericht. De LRB is niet zonder reden 100 jaar geleden opgericht. In de winter van 1917 zakte een Leidenaar door het ijs, omdat het op dat moment nog te dun was om erop te kunnen schaatsen. Een voorbijganger zag alles gebeuren en probeerde de persoon, die in het ijskoude water lag, te redden. Bij deze reddingsactie zakte de redder zelf door het ijs en kwam te overlijden. Dit alles werd door meerdere omstanders gezien, waaronder de heer F.C. Verhoef. De heer Verhoef vond dat een ongeval als deze niet meer mocht gebeuren. Vandaar dat hij contact opnam met de Haarlemse Reddingsbrigade en met de gemeente. Er waren op dat moment in heel Nederland nog slechts 5 reddingsbrigades actief, tegenwoordig zijn dat er meer dan 160. De Haarlemse Reddingsbrigade werd om advies gevraagd voor het oprichten van een reddingsbrigade in Leiden. Op 5 juli 1918 werd de vergadering tot oprichting van een Leidsche Reddingsbrigade gehouden en werd de vereniging, toen als onderdeel van Leidsche Zwemclub 1886 een feit. De doelstelling van de LRB werd het verlenen van praktische hulp bij verdrinkings- verstikkings- en elektriciteitsongevallen.

Reddingsmiddelen langs bruggen en grachten

In de jaren die hierop volgde had de kersverse reddingsbrigade diverse taken. In 1920 zorgde de LRB voor alle reddingsmiddelen op de bruggen rond alle singels en grachten in Leiden. Niet alleen werd er voor voldoende reddingsmiddelen gezorgd, maar ook voor al het onderhoud hiervan. Deze taak heeft de LRB ruim 45 jaar lang uitgevoerd. Daarnaast sloot de LRB zich dit jaar aan bij Reddingsbrigade Nederland, toentertijd genaamd de Nederlandse Bond tot het redden van Drenkelingen.

Zwemlessen en EHBO

Vanaf 1923 startte de LRB met het geven van lessen in het zwemmend redden. Tevens was de vereniging ook actief in het opleiden en verzorgen van EHBO (Eerste Hulp Bij Ongelukken). Dit zorgde ervoor dat in het najaar van 1932 de EHBO-activiteiten werden afgesplitst tot een zelfstandige vereniging namelijk de Eerste Leidsche EHBO Brigade. Intensieve samenwerking bleef nog jarenlang bestaan.

In de hierop volgende jaren brak de Tweede Wereldoorlog uit. Ook de LRB werd hevig geraakt door de gevolgen van deze oorlog. Er bleven slechts 70 leden over. Na de oorlog kwamen veel mensen terug bij de vereniging om (weer) lid te worden. Een periode van groei brak aan.

In 1968 kwam er een verzoek binnen van enkele inwoners van Leiderdorp om in de zomer in zwembad De Does aan de Leiderdorpse jeugd een cursus zwemmend redden te geven. Dit is jaarlijks herhaald totdat, door de toenmalige hoofd badmeester, in 1972 de Leiderdorpse Reddingsbrigade werd opgericht

Het ging in deze jaren zo goed met de 50-jarige LRB dat er in 1968 een uitbreiding plaatsvond van het aantal zwemuren voor het geven van zwemles. Ook werd de reddingsbrigade dat jaar uitgenodigd om mee te rijden met een praalwagen in de Leidse 3 oktober optocht. In 1976 zijn na de opening van het zwembad “De Zijl” en “Het Vijf Meibad” in 1979 de lessen nog meer uitgebreid als gevolg van de toename van het ledenaantal.

Waterhulpverlening

In het begin van de jaren 80 ontving de reddingsbrigade een aanvraag om te zorgen voor de veiligheid op het water bij een zeilwedstrijd van de zeeverkenners. Op dat moment beschikte de vereniging echter niet over een reddingsboot. Gelukkig beschikte de LRB wel over creatieve vrijwilligers. Er werd een vissersbootje van de toenmalige voorzitter gebruikt en zodoende werd de eerste bewaking bij een evenement een feit.

In de jaren 90 kreeg de LRB een gebruikte reddingsvlet van de brandweer. De reddingsvlet werd volledig opgeknapt om hiermee op een goede en professionele manier bewakingen uit te kunnen voeren. Er kwamen steeds meer aanvragen voor evenementen op en rond het water binnen. Met die reden kon de LRB in 1999 dan ook de eerste snelle reddingsboot aanschaffen. In 2007 kon met hulp van Zorg en Zekerheid een tweede boot, namelijk een reddingsvlet, worden aangeschaft. In 2013 heeft de LRB de snelle reddingsboot met de hulp van de sponsoren Van der Wansem Service Center, Zorg en Zekerheid en Fonds 1818, kunnen vervangen voor een nieuwe, volledig uitgeruste, reddingsboot.

Er zijn veel evenementen op en rondom het water geweest waarbij de reddingsbrigade heeft zorg gedragen voor de veiligheid. U kunt hierbij denken aan assistentie bij Leids Glibberbal, Schemerstad, de Lakenfeesten, concerten op het water, zeilwedstrijden op de Kagerplassen en triatlons. Ook is de LRB nog ieder jaar te vinden tijdens de Hulpverlenersdag Leiden en de Schippertjesdagen in Warmond.

6 kerntaken

In 100 jaar is de LRB uitgegroeid tot een actieve vereniging met 6 kerntaken:

1. Zwemles – Zwemopleidingen voor kinderen vanaf 4,5 jaar volgens het NRZ Zwem-ABC in samenwerking met Zwemschool Leiden;
2. Zwemmend Redden – Jezelf en anderen uit het water leren redden voor iedereen in het bezit van zwemdiploma B;
3. Lifeguard opleiding – Opleiding tot professioneel hulpverlener volgens de diplomalijn van Reddingsbrigade Nederland;
4. Waterhulpverlening – Tijdens evenementen toezicht houden op en rond het water. Daarnaast is onze rampenploeg 24 uur per dag, 7 dagen in de week inzetbaar tijdens (grote) calamiteiten in heel Nederland;
5. Eerste Hulp – Opleidingen in Eerste Hulp Bij Ongevallen (EHBO), reanimatielessen en les in het gebruik van een Automatische Externe Defibrillator (AED);
6. Wedstrijden – Met uitdagende Life Saving wedstrijden dagen wij jong en oud uit om te blijven sporten in teamverband.

De verschillende zwemopleidingen worden elke vrijdagavond in zwembad “De Zijl” en “Het Vijf Meibad” in Leiden verzorgd door enthousiaste vrijwilligers. Dit begint met kinderen vanaf 4,5 jaar die leren zwemmen volgens het NRZ Zwem-ABC. Deze opleiding verzorgen wij in samenwerking met Zwemschool Leiden. Hierna worden zij opgeleid van Junior Redder tot volwaardig Lifeguard. Aan het eind van deze opleiding worden de praktijklessen in het zwembad uitgebreid met theorie- en EHBO lessen in het clubhuis.

Na de zwemopleiding in het zwembad kan men leren “varend redden” met onze eigen reddingsboten. Zo wordt er geleerd om professionele hulpverlening op het water te kunnen verrichten tijdens alle omstandigheden die kunnen plaatsvinden. Ook heeft de vereniging een eigen energieke wedstrijdploeg. Deze wedstrijdploeg neemt deel aan verschillende Eerste Hulp aan Drenkelingen (EHaD) en Life Saving wedstrijden door het hele land.

De reddingsbrigade is in de loop van de tijd uitgegroeid tot een gerenommeerde Leidse vereniging die bestaat uit meer dan 550 leden, waarbij ongeveer 80 vrijwilligers zich op een vakkundige wijze inzetten. De LRB is echter nog niet klaar met doorgroeien en bruist van de ambities. Zo is in 2013 het convenant voor de veiligheidsregio Hollands-Midden ondertekend. In dit convenant is de ambitie bekrachtigd om als onderdeel van de veiligheidsregio Hollands-Midden hulp te verlenen bij grootschalige waterhulpverlening en overstromingen. De LRB is hiervoor in een vergevorderd stadium met het opleiden van een ervaren en gemotiveerde alarmploeg. Belangrijke ambities die de vereniging heeft zijn bijvoorbeeld het bouwen van een nieuw clubhuis met botenloods en het opzetten van een eigen bewakingspost bij de Kagerplassen. Dit is alles zorgt ervoor dat de LRB nog minimaal 100 jaar langer mee gaat!

Het jubileumjaar 2018 wordt feestelijk gevierd door alle vrijwilligers en onze partners. Het hele jaar door vinden er diverse festiviteiten voor de leden plaats. Door de vele ambities die de actieve vereniging heeft, is de LRB altijd op zoek naar enthousiaste vrijwilligers en leden die Lifeguard willen worden. Ons motto is niet voor niets “Met jou redden we (het) beter!” Meer informatie is te vinden op onze website leidserb.nl.